مقدمه
عوامل عمده گسترش ميكروارگانيسمهاي ايجاد كننده عفونت‌هاي بيمارستان مي تواند عدم استفاده صحيح از ضد عفوني كننده ها و آنتي سپتيك هاي مورد مصرف در بخش هاي پانسمان، تزريقات، اتاقهاي عمل و آشپزخانه بيمارستانهاي آموزشي است.
مواد و روش ها
مجموعا ۷۴۲ كشت ميكروبي قبل و بعد از ضدعفوني از بخشهاي پانسمان – تزريقات، اتاقهاي عمل و آشپزخانه دو بيمارستان آموزشي مورد بررسي قرار گرفت. مواد ضد عفوني كننده مورد استفاده عبارت بودند از: هالاميد، به آسا، كرئولين، فرمالدئيد، گلوتارآلدئيد، كلرهكزيدين، هايژين، ساولن، الكل ۷۰ درجه و اشعه UV. اثر بخشي مواد ضد عفوني كننده تهيه شده در بيمارستان ها با مواد ضد عفوني كننده تهيه شده در آزمايشگاه ميكروب شناسي دانشكده پزشكي بر روي استافيلوكوك اورئوس (ATCC 25923) و (ATCC 25922) E.coli به روش انتشار در آگار مورد ارزيابي و مقايسه قرار گرفت.
اطلاعات در پرسشنامه وارد شده و با استفاده از آزمون آماري كاي دو و مجموع رتبه اي ويلكاكسون (من-ويتني) و نرم افزار spss مورد آناليز قرار گرفت.
يافته ها
از مجموع ۷۴۲ نمونه كشت داده شده در دو بيمارستان، ۳۰۸ مورد (%۴۱٫۶) كشت مثبت بدست آمد. ميانگين ميزان آلودگي قبل از ضدعفوني %۵۰٫۱ و بعد از ضدعفوني %۳۳٫۸ تعيين شد. از مجموع ۳۰۸ مورد كشت مثبت در دو بيمارستان، %۵۶٫۲ باكتري گرم منفي و %۴۳٫۸ باكتري گرم مثبت بدست آمد. بيشترين ميزان آلودگي (%۵۸٫۲) مربوط به آشپزخانه و كمترين آن (%۱۸٫۶) مربوط به اتاق هاي عمل بود. موثرترين ماده ضد عفوني تست شده در دو بيمارستان عبارت بودند از: فرمالدئيد %۸، گلوتارآلدئيد %۲، كلرهكزيدين %۱، ساولن %۳٫۲ و كم اثرترين آنها عبارت بود از: محلول به آسا %۱، الكل %۷۰ و كرئولين %۲٫۵٫ در مورد اثر بخشي اشعه UV براي اتاق پانسمان و تزريقات، ميزان درصد آلودگي هواي اتاق قبل از ضدعفوني %۵۱٫۴ و بعد از ضد عفوني %۴۸٫۶ بود كه اختلاف معني داري بدست نيامد. اثر بخشي ضد عفوني كننده ها تهيه شده در بيمارستانهاي مورد پژوهش با نتايج بدست آمده در آزمايشگاه ميكروب شناسي دانشكده پزشكي اختلاف معني دار نشان داد.
نتيجه گيري
ميانگين ميزان آلودگي قبل از ضد عفوني و بعد از ضد عفوني در دو بيمارستان اختلاف معني داري داشت (p=0.001) كه نشاندهنده كاهش نسبي ميكروارگانيسمهاي بيمارستاني بعد از ضدعفوني كردن است. اما با توجه به اختلاف معني دار نتايج اثر بخشي ضد عفوني كننده ها تهيه شده در بيمارستان ها و دانشكده پزشكي، پيشنهاد مي گردد. تهيه ضدعفوني كننده ها مورد مصرف در بيمارستانها و نحوه استفاده آنها در بخشهاي مختلف با نظارت كارشناسان بهداشت محيط بيمارستان صورت گيرد.