جمع آوري و حمل و نقل پسماند
جمع آوري و حمل و نقل پسماند يكي از مهمترين عمليات مديريت مواد زايد جامد است. طبق محاسبات انجام شده حدود ۸۰ درصد كل مخارج مديريت مواد زايد جامد، مربوط به جمع آوري پسماند است. كه درصد بالايي از اين مقدار مربوط به حقوق كارگران و نيروي انساني است. به عبارت ديگر اكثريت مخارج سيستم مديريت مواد زايد جامد فقط صرف حقوق و دستمزد مي‌شود. به همين جهت اصلاح، بهينه سازي و مكانيزه كردن سيستم جمع آوري و حمل پسماند، ضمن تسريع در عمليات، هزينه و نيروي انساني كمتري را نياز خواهد داشت. ذيلا چند مورد از سيستم‌هاي مختلف جمع آوري و حمل و نقل پسماند كه هم اكنون در كشور ما رايج بوده و به عبارتي مناسب تشخيص داده شده است، به اختصار، بيان مي‌شود.
سيستم‌هاي مختلف جمع آوري و حمل و نقل پسماند
الف ـ جمع آوري پسماند شهری
از كيسه هاي پلاستيكي و يا بشكه هاي مستعمل كه به عنوان ظروف نگهداري پسماند مورد استفاده قرار گرفته و مبادرت به تخليه آن‌ها در كاميون‌هاي پسماند كش مي‌گردد. اين روش كه در حال حاضر در اغلب شهرهاي كشور انجام مي‌گيرد، در صورتي كه در خطوط جمع آوري مناسب قرار گيرد، يكي از روش‌هاي متناسب و مفيد به حساب مي‌آيد.
ب ـ حمل پسماند از منازل به وسيله گاریهای دستي و انتقال مستقيم آن‌ها به كاميون‌هاي سرپوشيد
در اين روش، پسماندهاي خانگي طبق برنامههاي پيش بيني شده توسط كارگران تنظيف شهري از منازل جمع آوري و به وسيله چرخ‌هاي پسماند با حجم كافي به ايستگاههاي مشخص شده در سيستم منتقل گرديده و مستقيماً در كاميون‌هاي پسماند كش، بارگيري مي‌شوند.
ج ـ جمع آوري پسماند از منازل و مراكز توليد و انتقال آن به جايگاههاي موقت شهري
استفاده از اين روش عموماً در شهرهاي قديمي به علت وجود كوچههاي تنگ و باريك، عدم دسترسي به ماشين آلات ويژه حمل و نقل و يا كمبود پرسنل تنظيف، معمول است. در اين روش، پسماندهاي خانگي به وسيله مامورين شهرداري با استفاده از چرخ‌هاي پسماند كه عموماً غيربهداشتي است، به جايگاههاي موقت حمل گرديده و بر روي هم تلنبار مي‌شوند تا بوسيله كاميون‌هاي پسماندكش و يا هر وسيله ديگر به ترمينال‌هاي پسماند و يا محل دفع حمل شوند.
د ـ كاربرد وانت‌ها در حمل و نقل پسماند
استفاده از وانت‌هاي حمل پسماند كه طي چند سال اخير در بسياري از شهرهاي كشور معمول گرديده، روشي است كه پسماند مستقيماً از كوچه و خيابان‌هاي باريك برداشته شده و به ايستگاه هاي انتقال، حمل مي‌گردد. توصيه صريح در استفاده از وانت‌ها منحصر به نواحي و محلههايي از شهر است، كه امكان تردد براي كاميون‌هاي بزرگتر نباشد.
ه ـ سيستم‌هاي جمع آوري پسماند با كانتينرهاي ثابت (S.C.S)
در روش Stationary Container System ، كانتينرهاي مستقر در اماكن توليد پسماند به وسيله مردم و يا مامورين شهرداري بارگيري مي‌شوند. سپس كاميون‌هاي ويژه حمل پسماند، طبق برنامه از پيش تعيين شده به محل استقرار كانتينر حركت نموده و پس از تخليه پسماند در مخزن خود، كانتينر را در محل اصلي مستقر مي‌نمايند. پسماندهاي تخليه شده از كانتينرها به ايستگاه انتقال، ترمينال‌هاي پسماند و يا محل‌هاي دفع منتقل مي‌شوند.
